Islamitische burgeroorlog

Islamitische burgeroorlog

Andrea Marcigliano
 
Bron: https://electomagazine.it/guerra-civile-islamica/

In de huidige confrontatie tussen Iran en Israël schuilt een risico waar in deze uren weinig aandacht aan wordt besteed.

De heropleving, onder nieuwe vormen, van de Fitna. Dat wil zeggen, de oude burgeroorlog tussen Soennieten en Sjiieten. Allemaal binnen de islam en zijn gekwelde geschiedenis.

Het wordt doodgezwegen door de media en is voor het grootste deel onbekend bij de Europese heersende klassen, maar het is wel een alomtegenwoordig probleem in de landen van het Midden-Oosten. En het wordt ook met veel aandacht bekeken in Tel Aviv, Washington en Londen. Aandacht die, onnodig te zeggen, zeer bezorgd is.

Het feit dat Jordanië ook openlijk meewerkte aan het neerschieten van de Iraanse drones die op Israël gericht waren, is... veelbetekenend. Een betekenis die veel verder gaat dan de irrelevante militaire bijdrage van het kleine Hasjemitische koninkrijk.

Het vertegenwoordigt eerder de top van een systeem van allianties dat door Washington in de Arabische landen is geweven. Een complex en niet zonder tegenstrijdigheden systeem, dat echter in wezen twee doelen heeft. Teheran isoleren. En Israël te bewapenen.

Aan de andere kant heeft Peking zich in de tegenovergestelde richting bewogen. Zijn strategie is erop gericht om het scenario voor het Midden-Oosten compacter en dus minder instabiel te maken. Het is de doctrine van Xi Jinping: penetratie zonder conflict. Sterker nog, waar mogelijk proberen latente conflicten de kop in te drukken.

Een strategie die zijn hoogtepunt vond in de bemiddeling tussen Teheran en Rihad, die de Chinese president zelf wenste. En die in de tegenovergestelde richting gaat van de Abraham Akkoorden. Die in plaats daarvan de neiging hebben om een soennitische as, Saoedi-Arabië voorop, met Israël te verbinden. Overeenkomsten waarvan de anti-Iraanse functie duidelijk is.

China is een landmacht bij uitstek. Vastbesloten om zijn geografische ruimte stevig onder controle te houden. En streeft in wezen commerciële expansie na. Een uitbreiding die een niet-confronterende situatie vereist. Want handel kan alleen gedijen in een situatie van vrede en vrijheid van handel.

De staten daarentegen zijn een thalassocratische macht. Net als Groot-Brittannië, hun nauwe bondgenoot. En controle over de "zeeën" vereist dat het land verdeeld wordt. Verdeeld.

Dit zijn tegengestelde strategieën. Het is onvermijdelijk dat ze vroeg of laat met elkaar in botsing komen.

Zoals in dit geval in het Midden-Oosten.

Waar nu een hervatting van de eeuwenoude vete in het verschiet ligt. Binnen de Islam. De Fitna. Dat wil zeggen, de confrontatie/clash tussen het sjiitische blok, aangevoerd door Iran, en het soennitische blok. In dit geval echter gesteund door Washington.

Dat wil zeggen, door een agent buiten en buiten de Islamitische wereld.

En juist hierin zit een barst in de Amerikaanse strategie.

Want Teheran, dat zich terdege bewust is van het risico van een hervatting van de Fitna, beperkt zich niet tot het verdichten van het sjiitische front. Dat wil zeggen, Irak, Sirya, de Libanese Hezbollah, de Jemenitische Houthi. Maar het probeert zich tegelijkertijd op te werpen als de verdediger van de Palestijnen. En zelfs van Hamas.

Dit is belangrijk, omdat het de soennitische regimes intern voor veel problemen kan stellen. Door de bevolking op te zetten tegen de heersers, die gezien worden als bondgenoten van Israël. En daarom verraders van de Arabische zaak.

Vandaar de extreme voorzichtigheid waarmee de Egyptische al-Sisi zich beweegt. Die ook vruchtbare betrekkingen onderhoudt met Israël, en nauwe betrekkingen met Washington.

En niet te vergeten Erdogan. Die in de NAVO zit, maar die de jaren van zijn regering heeft besteed aan het aanknopen van steeds nauwere economische en politieke betrekkingen met Teheran. En ook hier speelde en speelt de commerciële factor een doorslaggevende rol.

Voorzichtigheid heeft Abdallah van Jordanië echter duidelijk niet geadviseerd. Die heeft schaamteloos de kant van het Westerse front gekozen. Zichzelf blootstellend aan het risico van aanzienlijke repercussies. De Hasjemitische monarchie is niet geliefd bij de Palestijnen. De Westelijke Jordaanoever is dichtbij. En de herinnering aan Zwarte September is nog springlevend. En brandend.

Het is een spel van complexe alchemie. Het zou kunnen leiden tot het isolement van Teheran, maar ook de Soennitische regimes kunnen destabiliseren. Of zelfs een oorlog tussen sjiieten en soennieten ontketenen.

Het zal afhangen van hoe de verschillende actoren, vooral Washington en Peking, hun kaarten uitspelen.