Het beeld van het vroegere "westers georiënteerde Afghanistan" is bedrieglijk

Het beeld van het vroegere "westers georiënteerde Afghanistan" is bedrieglijk

Na de terugtrekking van de NAVO-troepen liet het Westen in Afghanistan een verwoest land achter, dat in enkele dagen tijd werd overgenomen door de radicaal-islamitische Taliban. Unzensuriert neemt in een reeks de geschiedenis van Afghanistan onder de loep om te begrijpen hoe het zover heeft kunnen komen. Vandaag laten we zien waarom het populaire beeld van een "westers-georiënteerde-Afghanistan" uit de eerste helft van de 20e eeuw bedrieglijk is.

Vrede was chaotisch en veranderlijk

Het laatste lange tijdperk van een onafhankelijk Afghanistan duurde van 1919 tot 1979. Zoals Unzensuriert meldde, stond de staat 40 jaar daarvoor onder Britse invloed. Beelden van een westers Afghanistan uit de daaropvolgende onafhankelijke periode worden vaak in de media getoond. Maar deze schijn is bedrieglijk. De periode als geheel kan worden omschreven als chaotisch en veranderlijk. Hoewel er altijd Westerse heersers waren, werden zij even zo vaak omvergeworpen door radicale Islamitische fundamentalisten. Over het geheel genomen waren de steden meer geneigd tot de westerse cultuur, maar het land was dat op geen enkel moment.

Een Afghaanse koning in Berlijn

Koning Amanullah Khan, de eerste heerser van Afghanistan, dat weer volledig onafhankelijk was geworden, probeerde zijn land sterk op het Westen te richten. Tijdens een uitgebreide Europese rondreis in de jaren twintig bezocht hij talrijke westerse staten en kocht hij technologie voor zijn land. De foto's van zijn bezoek aan Berlijn in 1928 zijn onvergetelijk. Het was het eerste staatsbezoek ooit van een Afghaanse heerser aan Duitsland.

Bezoek van de westers georiënteerde Afghaanse koning Amanullah Khan aan Berlijn in 1928, op de foto met Reichspresident Paul von Hindenburg. Maar schijn bedriegt.
Foto: Bundesarchiv / wikimedia.org (CC BY-SA 3.0 en)

Media schetsen Afghanistan in westerse termen

Het einde van het onafhankelijke Afghanistan, nu een democratische republiek sinds 1973, wordt ook op een westerse manier voorgesteld. Er worden kleurenfoto's uit de hoofdstad Kaboel getoond (vergelijkbaar met die uit Iran in de jaren zeventig), waarop mensen in westerse kleding rondlopen en geen vrouw met een hoofddoek te zien is. De kijker ziet zelfs vrouwen in korte rokjes. Er wordt een staat getoond waar naar westerse muziek wordt geluisterd en waar westerse films in bioscopen worden vertoond. Dit ideaalbeeld staat in contrast met de radicale islam van vandaag.

Strikte Moslims hebben altijd steun gehad

Maar deze schijn is meer dan bedrieglijk. Vijftig jaar zijn verstreken in de geschiedenis van Afghanistan tussen de westerse jaren 1920 en de jaren 1970, en er wordt weinig over gezegd. Deze periode werd gekenmerkt door chaos en omwentelingen, waarbij ook duidelijk werd dat een groot deel van de bevolking toenadering tot het Westen afwees. 

Zo kwam het volk al in 1929 in opstand tegen het westerse heersende huis. De streng islamitische plattelandsbevolking wierp de koning omver en vestigde een streng islamitische staat naar het model van de sharia. Deze omwenteling stuitte op weinig verzet van de bevolking. Slechts door uiterst hardhandig gebruik van geweld en het afzweren van het westerse beleid was het heersende huis in staat de macht te heroveren.

De samenleving was nooit uniform westers

Ook de daaropvolgende decennia werden steeds weer gekenmerkt door conflicten over de oriëntatie op het Westen en de positie van de islam. De verschijnselen gingen gepaard met voortdurende staatsgrepen en systeemveranderingen. Koningen werden vermoord, en uiteindelijk werd Afghanistan in 1973 een democratische republiek. Maar ook hier was het conflict in het parlement over de positie van de godsdienst vanaf het begin een van de belangrijkste kwesties. Al met al kan worden gesteld dat er nooit een verenigde westerse samenleving is geweest. De plattelandsbevolking leefde altijd volgens strikte islamitische wetten. Als de heersers te veel afweken van de religie, werden ze geëlimineerd.

Als je dit artikel goed vond, steun dan het project unzensuriert met een donatie. Via paypal (creditcard) of met een bankoverschrijving naar AT58 1420 0200 1086 3865 (BIC: BAWAATWW), ltd. Unzensuriert