Wie wil er een breuk tussen Europa en Rusland?

Wie wil er een breuk tussen Europa en Rusland?

door Fabio Massimo Parenti

Bron: https://www.ideeazione.com/chi-vuole-la-rottura-fra-europa-e-russia/

Met de explosies op specifieke punten van Nord Stream 1 en Nord Stream 2 in de wateren van de exclusieve economische zone van Denemarken is de energiezekerheid van Europa definitief mislukt. Het in de afgelopen vijfentwintig jaar opgebouwde bevoorradingssysteem tussen Europa en Rusland lijkt onherstelbaar aangetast, en ongeacht de uitkomst van het onderzoek van de autoriteiten van de betrokken Scandinavische landen is het onwaarschijnlijk dat de zaken weer worden zoals ze waren.

Na de sabotage gingen de verklaringen van de Amerikaanse president Joe Biden op 7 februari tijdens een persconferentie onvermijdelijk het web rond: "Als Rusland binnenvalt, zal er geen Nord Stream 2 meer zijn. Wij zullen daar een einde aan maken". Op het bezwaar van de journalist: "Hoe gaat u dat precies doen, aangezien het project onder Duitse controle staat?", antwoordde de huurder van het Witte Huis: "Ik garandeer u dat wij dat kunnen.

De afkeer van Washington, en met name van de Democraten, voor de pijpleiding was daarentegen al enige tijd bekend. Al op 1 januari 2021 had de Amerikaanse Senaat gestemd voor het terzijde schuiven van Trumps veto over de National Defense Authorization Act (NDAA), waarin "nieuwe bepalingen met betrekking tot Nord Stream 2 in het kader van de Protecting Europe's Energy Security Clarification Act (PEESCA)" waren opgenomen. In overeenstemming met de nieuwe sancties werd het Noorse DNV GL dus gedwongen alle verificatieactiviteiten voor het Nord Stream 2-pijpleidingsysteem stop te zetten.

Nord Stream 2, dat vorig jaar is voltooid maar nooit in bedrijf is genomen, moest het volume van de Russische gasleveringen aan Duitsland verdubbelen dat al werd gegarandeerd door de tweeling Nord Stream 1, een project dat in 1997 werd bedacht en - na jaren van studies, onderhandelingen en obstakels - tussen 2011 en 2012 werd gerealiseerd. Op 6 september 2011 werd de eerste pijpleiding in gebruik genomen en op 8 november daaropvolgend werd de pijpleiding officieel ingehuldigd in aanwezigheid van de toenmalige Duitse bondskanselier Angela Merkel, de toenmalige Russische president Dmitry Medvedev en de toenmalige Franse premier François Fillon: een plastisch beeld van de richting, heel anders dan vandaag, die de twee leidende EU-landen in die fase insloegen.

Als sinds 2014 de burgeroorlog in Oekraïne de betrekkingen tussen de EU en Rusland geleidelijk heeft verslechterd, dan hebben de definitieve mislukking van de Minsk-akkoorden en de start van de Russische speciale militaire operatie de hele diplomatieke, en dus energie-architectuur van het oude continent overhoop gehaald. Enerzijds voelt Rusland zich bedreigd door het - herhaaldelijk door Zelensky aangekondigde - voornemen van Oekraïne om toe te treden tot het Atlantisch Bondgenootschap en heeft het besloten zijn buurland een harde klap toe te brengen met een tweeledig doel: het machtsevenwicht aan de Zwarte Zee, dat van vitaal belang is voor de toegang van Moskou tot de warme zeeën, waarborgen en de Russischtalige gemeenschappen in het zuidoosten van het land beschermen. Anderzijds heeft een zwak Europa zich bevestigd als een speler die niet in staat is een eigen strategische doctrine en een duidelijke geopolitieke visie uit te dragen, althans niet los van die van de Verenigde Staten.

De beslissingen van de regering-Biden hebben Europa in een uiterst kritieke positie gebracht en brengen Europa in een uiterst kritieke positie, door de basis te leggen voor het uitbreken van een economische en sociale crisis zonder weerga, getuige de stijging van de inflatie, die al voor het begin van het conflict was opgelopen door het gebrek aan evenwicht tussen vraag en aanbod van grondstoffen en halffabrikaten als gevolg van de pandemie. In september noteerden zowel de EU als de eurozone een inflatie met dubbele cijfers, met pieken van meer dan 20% in de Midden- en Oost-Europese landen, te beginnen met de Baltische landen: niet toevallig de landen die het meest zijn blootgesteld aan de zeven sanctiepakketten die Brussel tot nu toe heeft goedgekeurd.

Het in een paar maanden tijd omgooien van een hele energievoorzieningsketen heeft en zal verwoestende gevolgen hebben voor de economieën die het meest afhankelijk zijn van Russische leveringen, te beginnen met Italië en Duitsland. De twee oprichtende landen van de Europese Gemeenschap zijn uiterst kwetsbaar voor een gedwongen versnelling van de diversificatie, zo plotseling en overhaast dat ze zelfs de energietransitie in gevaar dreigen te brengen die nog maar drie jaar geleden door de Europese Groene New Deal werd gepromoot en die, althans gedeeltelijk, werd gestuurd door de vorig jaar goedgekeurde PNRR.

In feite heeft de noodzaak om onmiddellijk alternatieve bronnen voor Russisch gas te vinden, verschillende Europese landen gedwongen om kolen- en kerncentrales in gebruik te nemen die al uit bedrijf waren genomen of in ieder geval voor sluiting waren bestemd. De verwoede zoektocht naar vloeibaar aardgas (LNG), dat aanzienlijk duurder is dan aardgas, heeft het Oude Continent gedwongen de vraag in het buitenland te vergroten, waarbij het een beroep doet op een reeks spelers van buiten de EU voor wie geen prijsplafond geldt: Noorwegen, Qatar, Japan, Canada en vooral de Verenigde Staten.

Uit officiële gegevens van de EIA, het statistisch en analytisch bureau van het Amerikaanse ministerie van Energie, blijkt dat Washington in de eerste helft van 2022 's werelds grootste leverancier van LNG is geworden, een stijging van 12% ten opzichte van de tweede helft van 2021, met een gemiddelde van ongeveer 317 miljoen kubieke meter per dag. In de details van de eerste vier maanden van dit jaar hebben de VS 74% van hun LNG-recht naar Europa geëxporteerd: een indrukwekkend aandeel in vergelijking met de gemiddelde waarde voor 2021 (34%).

Kortom, gouden deals voor Amerikaanse exporteurs, des te meer in een wereldwijde contingentie van sterk stijgende prijzen, dus gunstig voor producenten en ongunstig voor kopers.

Voor het uitbreken van de Russisch-Oekraïense oorlog ontving de hele EU maar liefst 120 miljard kubieke meter aardgas per jaar uit Rusland. Daarvan kwam een kwart, ofwel 30 miljard, in Italië terecht. Het is duidelijk dat deze plotselinge toename van de export ook de gasprijs in de VS verhoogt, die voor de Amerikaanse consument afgelopen september al verviervoudigde.

Als de regering Biden, zoals nu een uitgemaakte zaak is, de klappen van deze "lichte" inflatie krijgt, zullen de grote producenten zeker niet toekijken, en zullen zij ook niet al te veel scrupules hebben. Zij zijn het namelijk die, zoals zo vaak in de States, de koers van het Witte Huis sterk beïnvloeden, zowel wat betreft het binnenlands als het buitenlands beleid.

Hetzelfde geldt voor de militaire bewapeningssector. De inval van Rusland in Oekraïne was voldoende om vrijwel alle regeringen van Europese landen op te schrikken. Finland en Zweden hebben het lidmaatschap van de NAVO aangevraagd, met gebruikmaking van een speciaal voor deze gelegenheid ontworpen versnelde procedure, terwijl de meeste regeringen van de huidige lidstaten aanzienlijke verhogingen van de militaire uitgaven hebben voorgesteld of goedgekeurd. Het volstaat eraan te herinneren dat van de laatste 40 miljard dollar die door de regering-Biden is uitgetrokken om Kiev te steunen, bijna 9 miljard dollar zal moeten worden uitgegeven om de "wapenvoorraad" die aan de Oekraïners is gegeven aan te vullen. Vooral de twee giganten, Northrop Grumman en Lockheed Martin, hebben op de beurs de ene na de andere winst geboekt, maar ook andere, bij het grote publiek minder bekende bedrijven, zoals Raytheon en General Dynamics, wrijven zich in de handen met de verlenging van de oorlog in Oekraïne en de algemene herbewapening op wereldniveau.