Der Streitbare - De vijf beste boeken van Ernst Nolte

Der Streitbare - De vijf beste boeken van Ernst Nolte

Bron: https://www.freilich-magazin.com/kultur/der-streitbare-die-fuenf-besten-buecher-von-ernst-nolte

"Antisemiet", "fascist", "intellectuele brandstichter" - critici van de historicus en filosoof Ernst Nolte (1923-2016) gebruikten geen woorden te sterk om tegen zijn geschriften en werken te waarschuwen. Beroemd om zijn kritische onderzoek naar het nationaalsocialisme en zijn rol in het “geschiedkundigenconflict” van de jaren 1980, creëerde Nolte het historisch-politieke arsenaal van een nieuwe generatie liberaal-conservatieve rechtse mensen. FREILICH redacteur Mike Gutsing heeft de belangrijkste werken verzameld.

door Mike Gutsing

Het fascisme in zijn tijd (1963)

Het eerste werk van Ernst Nolte wordt vandaag de dag nog steeds als een klassieker beschouwd. Hij werkte al aan Der Faschismus in seiner Epoche tijdens zijn tijd als leraar Duits, Latijn en Grieks op een middelbare school aan het einde van de jaren 1950 en gebruikte het als zijn habilitatiescriptie. Met Der Faschismus in seiner Epoche (Fascisme in zijn tijd ) nam Nolte een manier van werken aan die zijn hele academische carrière zou kenmerken en die vandaag de dag nog steeds veel aanhangers heeft binnen en buiten de academische wereld. Hij interpreteerde het fenomeen van de nazistaat vanuit zijn eigen perspectief, analyseerde zijn zelfbeeld en leidde hieruit zijn ideologische kenmerken af. Tot dan toe was de term alleen bekend als een zelfaanduiding van Mussolini's politieke beweging en als een strijdterm van naoorlogs links; door Nolte werd “fascisme” een term voor academische analyse.

Anders dan zijn tijdgenoten het interpreteerden, schudde Nolte bestaande denkpatronen door elkaar. Hij stelt dat het fascisme een reactie was op bepaalde historische omstandigheden en crises en probeert licht te werpen op de overeenkomsten en verschillen tussen de verschillende fascistische bewegingen. Centraal hierbij staat het idee dat de verschillende vormen van Europees fascisme reacties waren op het Russische Sovjet-communisme. Het was vooral deze stelling die het boek, en daarmee Ernst Nolte, zware kritiek van historici opleverde.

➡️ Nu bestellen: Ernst Nolte - Het fascisme in zijn tijd*: https://www.amazon.de/Faschismus-seiner-Epoche-Italienischer-Nationalsozialismus/dp/3492203655?__mk_de_DE=%C3%85M%C3%85%C5%BD%C3%95%C3%91&crid=32WC9MLE4YR5O&keywords=Der+Faschismus+in+seiner+Epoche+(1963)&qid=1704879014&sprefix=der+faschismus+in+seiner+epoche+1963+,aps,311&sr=8-1&linkCode=sl1&tag=freilichmagaz-21&linkId=2f1644c295d9e306a0142a90aa0477ea&language=de_DE&ref_=as_li_ss_tl.

Duitsland en de Koude Oorlog (1974)

Bijna dertig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog stond de wereld opnieuw aan de rand van een wereldwijde vuurzee. Na de pogingen tot ontspanning in de jaren 1960, herbewapenden de mogendheden van de Verenigde Staten van Amerika en de Sovjet-Unie zich en raakten verwikkeld in een tot dan toe ongeziene wedloop om de wereld. Ernst Nolte analyseerde de gespannen relatie tussen de twee supermachten als geen ander in zijn boek Deutschland und der Kalte Krieg. Volgens Nolte was het wereldwijde conflict niet alleen een strijd om invloed, middelen en hegemonie, maar ook een strijd om ideologieën. Voor hem zijn de “Westerse democratieën” in permanente concurrentie met hun alternatieven, die in de 20ste eeuw de vorm hadden van het nationaalsocialisme en het communisme.

In Duitsland en de Koude Oorlog onderzoekt Nolte ook de geopolitieke omstandigheden die tot de deling van Duitsland hebben geleid. Als historicus had hij de vinger aan de pols van de tijd; het NAVO-Tweesporenbesluit gaf veel West-Duitsers het gevoel dat ze plotseling de loopgraven van de Koude Oorlog waren geworden. Nolte trekt ook parallellen met Israël, een vergelijking die bij heel wat hedendaagse recensenten verbazing en in sommige gevallen bewondering opriep voor zijn manier van werken.

➡️ Nu bestellen: Ernst Nolte - Duitsland en de Koude Oorlog*: https://www.amazon.de/Deutschland-kalte-Krieg-Ernst-Nolte/dp/3492020925?__mk_de_DE=%C3%85M%C3%85%C5%BD%C3%95%C3%91&crid=25JMDWLHA2ZRV&keywords=Deutschland+und+der+Kalte+Krieg&qid=1704879110&sprefix=deutschland+und+der+kalte+krieg,aps,85&sr=8-1&linkCode=sl1&tag=freilichmagaz-21&linkId=1c3eeadcd9ccc23ef9d971d7580b203a&language=de_DE&ref_=as_li_ss_tl.

De Europese Burgeroorlog (1987)

Het meest controversiële werk van Nolte wordt ook gekenmerkt door zijn fascinatie voor de onderliggende gedachten en opvattingen achter de belangrijkste ontwikkelingen in de wereld. Met Der europäische Bürgerkrieg 1917-1945: Nationalsozialismus und Bolschewismus katapulteerde hij zichzelf in het middelpunt van de controverse onder historici over hoe het onderzoek met het nationaal-socialisme om moest gaan, een controverse die door de beweging van 1968 nog verhevigd werd. In dit boek contrasteert Ernst Nolte zijn centrale kritiek dat de West-Duitse geschiedschrijving niet zonder nadenken het perspectief van de zegevierende mogendheden had moeten overnemen door de twee tegenstanders van de “burgeroorlog” tegenover elkaar te zetten.

Met zijn stelling dat de concentratiekampen van de nationaalsocialisten de reactie waren op de Goelag Archipel van de communisten, stoot hij volgens veel collega's een van de gouden koeien van het naoorlogse Duitsland van zijn voetstuk. Nolte's academische onderzoek wordt gezien als een aanval op de interpretatieve soevereiniteit van de West-Duitse intellectuele reuzen en wordt geïnterpreteerd als het relativeren van de Holocaust. Het conflict rond Nolte's uitspraken, die vaak opzettelijk verkeerd werden geïnterpreteerd, heeft het boek en de auteur tot op de dag van vandaag overschaduwd. Toch blijft het een standaardwerk, niet alleen voor historici die geïnteresseerd zijn in het onderwerp, maar voor iedereen die het historische denken van Nolte wil begrijpen.

➡️ Bestel nu: Ernst Nolte - De Europese Burgeroorlog*: https://www.amazon.de/europ%C3%A4ische-B%C3%BCrgerkrieg-1917-Nationalsozialismus-Bolschewismus/dp/3549072163?__mk_de_DE=%C3%85M%C3%85%C5%BD%C3%95%C3%91&keywords=Ernst+Nolte&s=books&sr=1-2&linkCode=sl1&tag=freilichmagaz-21&linkId=b230769904cc3f6b759692cb2d93ea34&language=de_DE&ref_=as_li_ss_tl

Historisch denken in de 20ste eeuw (1991)

Gepubliceerd in het begin van de jaren 1990, Geschichtsdenken im 20. Jahrhundert; over dit boek valt er weinig te zeggen. Niet omdat het boek inhoudelijk zwak is of zelfs van mindere kwaliteit, maar omdat het op het eerste gezicht de logische stap lijkt na de debatten rond zijn laatste grote werk De Europese Burgeroorlog. Tijdgenoten noemden het “een nogal abstrueus harlekijnkostuum” dat de toen 68-jarige had aangetrokken. Voor Nolte was het een zoektocht naar gelijkgestemden, die hij nu in het verleden wilde vinden na zijn vergeefse zoektocht in het heden.

De “historische denkers”, zoals Nolte ze noemt, zijn een zeldzaam ras van intellectuelen; zelfs onder de 39 grote denkers van de late negentiende eeuw en de niet helemaal voorbije twintigste eeuw die hij heeft geselecteerd, zijn er maar een handvol. Iedereen die de denkwereld van Nolte wil begrijpen, zal niet om dit boek heen kunnen.

➡️ Nu bestellen: Ernst Nolte - Historisch denken in de 20e eeuw*: https://www.amazon.de/Geschichtsdenken-20-Jahrhundert-Ernst-Nolte/dp/3549053797?__mk_de_DE=%C3%85M%C3%85%C5%BD%C3%95%C3%91&keywords=Geschichtsdenken+im+20.+Jahrhundert+(1991)&sr=8-1&linkCode=sl1&tag=freilichmagaz-21&linkId=7ab20f0f1ce4492fa6959052d8b57432&language=de_DE&ref_=as_li_ss_tl

De derde radicale verzetsbeweging: Islamisme (2009)

Ernst Nolte zocht ook in zijn latere werk het pijnpunt op. Zijn onderzoek naar het islamisme, tegen de achtergrond van de aanslagen van 11 september 2001 en de internationale oorlog tegen het terrorisme, is niet bepaald extravagant. Voor hem is het islamisme, als derde ideologie na het bolsjewisme en het nationaalsocialisme, fundamenteel tegen de liberale democratie. Nolte blijft onverstoorbaar in deze beoordeling; hij beschouwt het westerse waardesysteem niet minder bedreigend voor het bestaan van islamitische landen dan andersom.

Zijn hele leven lang beschuldigden zijn critici Nolte ervan meer geïnteresseerd te zijn in ideologieën dan in de werkelijkheid. Maar juist De derde radicale verzetsbeweging: Islamism laat zien dat ideologie en werkelijkheid geen tegenpolen zijn. In dit boek onthult Ernst Nolte opnieuw een manier van denken die verder gaat dan vooropgezette perspectieven. Zijn bevindingen mogen dan controversieel zijn, de hoge kwaliteit van zijn werk en de vernieuwende kracht van zijn denken zijn dat niet.

➡️ Nu bestellen: Ernst Nolte - De derde radicale verzetsbeweging: Islamisme: https://www.amazon.de/Die-dritte-radikale-Widerstandsbewegung-Islamismus/dp/3938844167?__mk_de_DE=%C3%85M%C3%85%C5%BD%C3%95%C3%91&keywords=Ernst+Nolte+Die+dritte+radikale+Widerstandsbewegung:+Der+Islamismus&sr=8-1&linkCode=sl1&tag=freilichmagaz-21&linkId=87499091e6abec5d5b7c2538ef1ab187&language=de_DE&ref_=as_li_ss_tl

De links met een sterretje (*) zijn affiliate links. Als u op een affiliate link klikt en vervolgens een aankoop doet, ontvangen wij een commissie van de betreffende aanbieder. Het mooie hiervan is dat de prijs voor u hetzelfde blijft en u tegelijkertijd ons werk steunt.